W dniu 1 lipca 2017 r. w ROD im. Powstańców Wielkopolskich w Koźminie Wielkopolskim zainaugurowane zostały obchody jubileuszu 120-lecia ruchu ogrodnictwa działkowego na ziemiach polskich. Wybór miejsca uroczystości nie był przypadkowy, gdyż jest to najstarszy ogród działkowy w Polsce i Europie, który może się poszczycić blisko dwustuletnią tradycją.
W pierwszym dniu lipca w Koźminie Wielkopolskim dopisała zarówno pogoda, jak i frekwencja, gdyż w uroczystościach udział wzięło kilkaset osób, w tym władze Polskiego Związku Działkowców z Prezesem Eugeniuszem Kondrackim na czele, działacze i działkowcy ze wszystkich okręgów PZD w Polsce, parlamentarzyści, władze województwa, włodarze miast i gmin, środowiska lokalne oraz przedstawiciele mediów. \
Uroczystości rozpoczął o godzinie 11:00 przemarsz uczestników z koźmińskiego zamku pod Pomnik Wolności. Barwny korowód prowadzony przez kilkunastoosobową orkiestrę i poczty sztandarowe budził ogromne zainteresowanie mieszkańców Koźmina Wielkopolskiego. Kwiaty pod pomnikiem złożyli m.in. Eugeniusz Kondracki, Prezes PZD, Jerzy Wdowczyk, Prezes OZ PZD w Kaliszu, Mirosław Witkowski, Prezes ROD im. Powstańców Wielkopolskich oraz przedstawiciele PZD.
Dalsze uroczystości przeniosły się na teren ROD im. Powstańców Wielkopolskich w Koźminie Wielkopolskim. Zarząd ogrodu powitał Prezesa PZD oraz uczestników przy bramie, którą w 2004 roku ufundowała Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców z okazji 180-lecia tego ROD.
Kolejnym punktem obchodów było posadzenie drzewka jubileuszowego (buk pospolity), którego uroczyście dokonali prominentni goście. Następnie udano się do namiotu, gdzie zaplanowano pozostałe punkty obchodów.
Jerzy Wdowczyk, Prezes OZ PZD w Kaliszu poprosił Prezesa PZD o otwarcie uroczystości. – Jesteśmy dumni z tego, że w przeszłości byli mądrzy ludzie, którzy nie zawsze ogrody nazywali ogrodami działkowymi, działki nie zawsze nazywali rodzinnymi, ale czuli ideę, która legła u podstaw założenia i rozwoju Rodzinnych Ogrodów Działkowych – powiedział Eugeniusz Kondracki, Prezes PZD. - Miło, że razem możemy świętować – dodał.
Po wprowadzeniu sztandarów uczestnicy odsłuchali hymn państwowy oraz hymn PZD, a następnie Eugeniusz Kondracki przywitał przybyłych gości, wśród których byli m.in. Zofia Szalczyk, przewodnicząca Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, Krzysztof Grabowski, Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego, Maciej Bratborski, Burmistrz Koźmina Wielkopolskiego, Marzena Wodzińska, Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego, Justyn Zaradniak, Przewodniczący Rady Miejskiej Koźmina Wielkopolskiego, Krzysztof Paszyk, Poseł na Sejm RP, Czesław Gruszewski, Zastępca Prezydenta Kielc, Franciszek Marszałek, Burmistrz Krotoszyna.
Prezes PZD: ogrody działkowe mają służyć wszystkim
- Drodzy goście, przyjaciele ogrodów działkowych. Miło nam się dziś spotkać w najstarszym ogrodzie działkowym w Polsce i Europie, ROD im. Powstańców Wielkopolskich w Koźminie Wielkopolskim – rozpoczął swoje przemówienie Eugeniusz Kondracki, Prezes PZD. – Rok 1824 to udokumentowana data istnienia ogrodu działkowego. Wtedy jeszcze nie nazywano go pracowniczym ogrodem, rodzinnym ogrodem, natomiast już wtedy w Polsce zaświeciła idea ogrodnictwa działkowego. Idea zgodnie z którą można dla ludzi coś zrobić, niekoniecznie dając im rybkę, ale wędkę. Dlatego z dużym szacunkiem należy odnieść się do twórców tej idei, a w konsekwencji do twórców ogrodu działkowego na początku XIX wieku – dodał.
Prezes w swoim przemówieniu przybliżył początki rozwoju ogrodnictwa działkowego na terenie Polski, zaangażowanie ludzi w rozwój tej idei i wyraził radość, że wiele z ówczesnych kolebek ogrodnictwa działkowego, przede wszystkim z terenów Wielkopolski, Śląska i Mazowsza istnieje nadal.
- Biorąc pod uwagę dzisiejsze czasy, chciałbym powiedzieć bardzo wyraźnie, że rozwojowi ogrodnictwa działkowego w Polsce towarzyszyła zawsze integracja działkowców, stowarzyszeń, które tworzyli, a następnie powstanie centralnego związku i przynależność do biura międzynarodowego – powiedział Eugeniusz Kondracki. Przytoczył on również fragment przemówienia sekretarza Centralnego Związku Ogrodów Działkowych z lat trzydziestych XX wieku. Władysław Lubawy już blisko sto lat temu podkreślał, że tylko silne i skonsolidowane organizacje mogą budować zaufanie i mają wyrobiony autorytet. – Ta wypowiedź nic nie straciła na swojej aktualności – zauważył Prezes PZD. – Dziś możemy budować i budujemy, możemy rozwijać i bronić, właśnie dlatego, że jesteśmy zintegrowani, silni i potrafimy walczyć nie tylko o zachowanie ogrodów, ale również o nasze interesy – dodał.
Prezes przytoczył historię rozwoju ogrodnictwa działkowego w Polsce, które miało zarówno okresy bujnego rozwoju, ale także ciężkich chwil. Progres został zatrzymany przez II wojnę światową, ale już w 1949 roku ruch ogrodnictwa działkowego ponownie zaczął się rozwijać. Przełomowy okazał się 1956 rok, kiedy rządzący postanowili wykorzystać oddolną inicjatywę i ustrukturyzowali ogrodnictwo działkowe. Wyłączenie ruchu działkowego ze związków zawodowych na początku lat osiemdziesiątych było krokiem milowym dla tej idei. - W 1981 roku uchwalona została ustawa, która uhonorowała dorobek ruchu ogrodnictwa działkowego, prawa działkowców i nadała im nowe przywileje. Wówczas rozpoczął się niespotykany na europejską skalę rozwój. W ciągu niespełna dekady PZD zorganizował ogrody działkowe na terenie blisko 15 tysięcy hektarów. Działki otrzymało 360 tys. rodzin! Mogliśmy to zrobić tylko dlatego, że było zintegrowanie, zaangażowanie, był zapał i radość z osiąganych efektów – powiedział Eugeniusz Kondracki. – Nigdzie w Europie nie ma takiego przykładu, by w tak krótkim czasie zbudować tak wiele ogrodów działkowych – dodał.
W swoim przemówieniu Eugeniusz Kondracki wspomniał również o trudnym okresie batalii Polskiego Związku Działkowców o zachowanie praw i przywilejów działkowców. – Co by było z tymi nieużytkami, które zagospodarowaliśmy? Czy byłyby terenami zielonymi, służyłyby mieszkańcom miast, społeczeństwu i całemu krajowi? Czy znalazłyby się siły w Polsce, które zmierzyłyby się z takim wyzwaniem? – pytał retorycznie Prezes PZD, wspominając walkę o obecnie obowiązującą ustawę o ROD z 2013 r. - Pojawiają się siły, również w naszych szeregach, żeby doprowadzić do zmiany ustawy, bo ponoć nie wszystkim ona służy – zauważył. - Komu ona nie służy? Tym, którzy zbudowali ponadnormatywne budynki na działkach i w nich zamieszkali. To jest garstka ludzi w Polsce, raptem pół procenta. To oni próbują dostosować prawo do swoich koniunkturalnych interesów. Na szczęście działkowcy potrafią myśleć i rozumieją w czym tkwi problem i co leży w ich interesie. Mamy nadzieję, że podobnie jak dotychczas, znajdziemy poparcie i zrozumienie w kręgach politycznych i samorządowych – stwierdził Prezes PZD.
Eugeniusz Kondracki podkreślił ogromny wkład Związku w uregulowanie statusu prawnego wielu ogrodów, realizację programu modernizacji i rozwoju społecznego. Zauważył także, że coraz aktywniej ogrody działkowe działają w służbie społeczeństwu. – Coraz więcej organizowanych jest tam imprez, panuje coraz większa świadomość, że ogrody działkowe mają służyć wszystkim. W ogrodach mamy przedszkolaków, mamy uczniów, mamy zielone szkoły, mamy seniorów. To są działania, które PZD w pełni propaguje – powiedział. - Polskie ogrody działkowe są bardzo dobrze widziane i wysoko cenione przez europejski ruch ogrodnictwa. Mamy piękne ogrody, mądrych członków Związku i dobrze zbudowane struktury. Z tego możemy być dumni, bo w ten sposób jesteśmy w stanie w każdej sytuacji obronić ogrody działkowe i bronić interesów działkowców. Zbudowaliśmy wspaniałą organizację: silną, zintegrowaną, mającą program i gotową ten program realizować. Chciałoby się rzec przy takiej uroczystości jak dziś, aby tak trwało i by ogrody działkowe istniały, rozwijały się, były coraz piękniejsze, coraz mądrzej zarządzane i wykorzystywane dotąd, dokąd będą dobrze służyły polskiemu narodowi – powiedział na zakończenie przemówienia Eugeniusz Kondracki i podziękował wszystkim działaczom Związku, którzy pracują na jego rozwój i rozwój ogrodnictwa działkowego w Polsce.
Burmistrz Koźmina Wielkopolskiego: ogrody służą całemu społeczeństwu
W uroczystościach wziął udział Maciej Bratborski, Burmistrz Koźmina Wielkopolskiego, który podkreślał dumę z faktu, że to właśnie w tym miejscu powstał najstarszy ogród działkowy w Polsce i w Europie. – Znaczenie ogrodów działkowych obecnie jest pewnie nieco inne, bo oprócz możliwości pozyskania zdrowej żywności jest to teraz również w dużej mierze relaks i rekreacja. To również istotne cele, zwłaszcza, że terenów zielonych w naszych miastach bardzo często ubywa. Ogrody działkowe stanowią często znaczące obszary zielone, które służą całemu społeczeństwu i są ważnym elementem ekologii – powiedział włodarz Koźmina Wielkopolskiego. Złożył również serdeczne gratulacje jubileuszu oraz życzył kolejnych lat działalności ruchu ogrodnictwa działkowego.
Jerzy Wdowczyk: w imieniu działkowców z południowej Wielkopolski serdecznie witamy!
Przybyłych gości oraz działkowców powitał również gospodarz okręgu kaliskiego PZD, Prezes Jerzy Wdowczyk, który przypomniał, że Koźmin Wielkopolski był gospodarzem Krajowych Dni Działkowca w 2004 roku, na które przybyło ponad półtora tysiąca działkowców. Podziękował on również samorządowcom, którzy wspierali działania w sprawie regulacji prawnej gruntów ogrodów oraz zarządowi ROD im. Powstańców Wielkopolskich i działkowcom, którzy zaangażowali się w przygotowania obchodów jubileuszu. – Działkowcom z całej Polski życzymy przyjemnego wypoczynku na swoich działkach i satysfakcji z ich uprawiania. Wszystkim uczestnikom dzisiejszych uroczystości życzymy dużo zdrowia, wszelkiej pomyślności, wszystkiego najlepszego – powiedział na zakończenie swojego przemówienia Jerzy Wdowczyk.
Blisko dwustuletnią historię ROD im. Powstańców Wielkopolskich w Koźminie Wielkopolskim przybliżył jego prezes, Mirosław Witkowski. Więcej na ten temat pisaliśmy na naszej stronie internetowej w reportażu pt. „Niezwykła historia zwykłych działek”. Zachęcamy do jego lektury.
Kolejnym punktem obchodów jubileuszu 120-lecia ruchu ogrodnictwa działkowego na ziemiach polskich było wręczenie odznaczeń związkowych. Puchar oraz dyplom z okazji tego wydarzenia odebrał z rak Eugeniusza Kondrackiego, Prezesa PZD Zarząd ROD im. Powstańców Wielkopolskich w Koźminie Wielkopolskich. Kolejne puchary powędrowały do Rodzinnych Ogrodów Działkowych, które obchodzą swoje jubileusze. Wręczono również działaczom oraz działkowcom odznaczenia związkowe „Za Zasługi dla PZD” oraz złote i srebrne odznaki „Zasłużonego działkowca”.
Po wręczeniu odznaczeń Eugeniusz Kondracki, Prezes PZD poprosił o wyprowadzenie sztandarów, kończąc oficjalną część uroczystości.
Obchodom towarzyszyła wystawa dotycząca historii ROD im. Powstańców Wielkopolskich oraz wieloletniej historii tutejszego Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych, który może się pochwalić ponad 150-letnią tradycją kształcenia fachowców w zawodach ekonomicznych i rolniczych.
Uczestniczy uroczystości mieli również możliwość wpisywania się do księgi jubileuszowej.
Z okazji jubileuszu 120-lecia ruchu ogrodnictwa działkowego na ziemiach polskich na ręce Prezesa PZD złożono liczne listy gratulacyjne. Eugeniuszowi Kondrackiemu wręczyli je osobiście lub nadesłali m.in.:
- Zofia Jamka, Przewodnicząca Rady Miejskiej w Krotoszynie, Franciszek Marszałek, Burmistrz Krotoszyna
- Beata Klimek, Prezydent Ostrowa Wielkopolskiego
- Marzena Wodzińska, Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego
- Justyn Zaradniak, Przewodniczący Rady Miejskiej Koźmina Wielkopolskiego, Maciej Bratborski, Burmistrz Koźmina Wielkopolskiego
- Grażyna Anna Sztark, Senator RP
- Olgierd Geblewicz, Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego
- Marcin Witko, Prezydent Tomaszowa Mazowieckiego
- Sylwia Szymańska, Burmistrz Blachowni
- Krzysztof Grabowski, Wicemarszałek Województwa Wielkopolskiego
- Wojciech Zubowski, Poseł na Sejm RP
- Stanisław Szczotka, Starosta Krotoszyński, Leszek Kulka, Przewodniczący Rady Powiatu Krotoszyńskiego
- Jarosław Ferenc, Prezydent Miasta Radomsko
- Delegacja Okręgu Szczecińskiego PZD
- Maria Małgorzata Janyska, Posłanka na Sejm RP
- Krzysztof Matyjaszczyk, Prezydent Miasta Częstochowy, Zdzisław Wolski, Przewodniczący Rady Miasta Częstochowy
- Wojciech Lubawski, Prezydent Kielc, Czesław Gruszewski, Zastępca Prezydenta Kielc
PG