Szczegóły

Utworzono: poniedziałek, 14, grudzień 2015

autor tekstu

M. Tera

Coraz częściej w Polsce spotyka się osoby żyjące na tzw. kocią łapę czyli w związku partnerskim. Osoby takie z różnych względów nie chcą bądź nie mogą sformalizować swojego związku w formie małżeństwa. Obowiązujące przepisy polskiego prawa, w tym również ustawy z 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (dalej powoływana jako ustawa o ROD), nie regulują kwestii wzajemnych praw i obowiązków partnerów ani ich szczególnie nie chronią, nawet jeżeli związek taki jest trwały, a partnerzy razem przez wiele lat dorabiają się wspólnego majątku czy posiadają wspólne dzieci.

Polskie prawo traktuje osoby żyjące w związkach nieformalnych jako osoby sobie obce. Ma to do doniosłe znaczenie z punktu widzenia przede wszystkim praw majątkowych tych osób.

Zgodnie z art. 27 ustawy o ROD prawo do działki można zostać ustanowione na rzecz pełnoletniej osoby fizycznej bądź na rzecz małżeństwa. Zatem Zarząd ROD nie ma możliwości ustanowienia prawa do działki na rzecz osób żyjących w związku partnerskim. Podobnie jest w przypadku zawarcia umowy przeniesienia prawa do działki (art. 41 ustawy o ROD) – przeniesienie takie może nastąpić jedynie na rzecz jednej pełnoletniej osoby fizycznej, bądź na rzecz małżeństwa.

Dlaczego jest to takie istotne? Artykuł 38 ustawy o ROD wskazuje, iż w przypadku śmierci działkowca o prawo do działki, które mu przysługiwało, będą mogły się starać osoby bliskie zmarłego. Ustawa o ROD wskazuje, iż za osobę bliską należy traktować małżonka działkowca, jego zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa oraz osoby pozostające z działkowcem w stosunku przysposobienia.

Może zatem wystąpić taka sytuacja, że w przypadku śmierci osoby żyjącej w wieloletnim związku partnerskim, partnerowi nie będzie przysługiwało prawo do działki po zmarłym, mimo iż przez wiele lat wspólnie uprawiali działkę i wspólnie łożyli środki finansowe na jej utrzymanie i modernizację. Zarząd ROD w przypadku zgłoszenia się osoby bliskiej po zmarłym np. syna, w terminie przewidzianym w art. 38 ustawy o ROD będzie zobowiązany ustanowić na jego rzecz prawo do działki a konkubent/konkubina nie będzie miał/a prawa do korzystania z działki. Nie wyklucza to jednak żądania konkubiny/konkubenta zwrotu poniesionych na działkę nakładów.

Prawem do działki nie można rozporządzić na wypadek śmierci w drodze testamentu gdyż w świetle przepisów kodeksu cywilnego użytkowanie jest prawem niezbywalnym. Natomiast cały majątek znajdujący się na działce zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy o ROD jest własnością działkowca i tym majątkiem może rozporządzić w drodze testamentu. Może zatem zaistnieć sytuacja, w której prawo do działki będzie posiadała osoba bliska zmarłego a własność nasadzeń i urządzeń w drodze testamentu nabędzie konkubent/konkubina zmarłego.

Może zatem warto, nie tylko ze względu na działkę w ROD, pomyśleć nad zalegalizowaniem swojego związku z ukochaną osobą?

Inspektor ds. terenowo-prawnych

Michał Tera