Kalendarium ogrodowe

Szczegóły

autor tekstu

Rośliny ozdobne

Sprawdzamy stan zabezpieczenia roślin
W zależności od przebiegu pogody należy systematycznie kontrolować stan zimowego zabezpieczenia gatunków wymagających okrycia na zimę - róż, powojników, różaneczników, hortensji ogrodowych, budlei, wrzosów i innych. W przypadku silnych mrozów i braku pokrywy śnieżnej okrywamy je dodatkowo grubszą warstwą ściółki, a także zabezpieczamy zarówno przed mroźnymi wiatrami, jak i intensywnym promieniowaniem słonecznym. Zagony z bylinami i roślinami cebulowymi zabezpieczamy, okrywając je korą, słomą, liśćmi lub stroiszem.

Stan zdrowotny cebulowych
Przeglądamy systematycznie zimujące w pomieszczeniach podziemne organy roślin cebulowych, bulwiastych i kłączowych (między innymi dalii ogrodowej, mieczyków, begonii bulwiastej, acidantery dwubarwnej, błonczatki, galtonii, tygrysówki).
Chore oraz porażone przez szkodniki bulwy, cebule, kłącza i karpy natychmiast usuwamy, by nie dopuścić do rozprzestrzeniania się chorób. Niektóre wymagają przechowywania w wilgotnym torfie, piasku lub trocinach. W miarę potrzeby zwilżamy podłoże utrzymując jego stałą umiarkowaną wilgotność.

Pielęgnujemy rośliny pokojowe
W tym okresie pamiętajmy także o pielęgnacji roślin pokojowych. Suche i ciepłe powietrze sprzyja rozwojowi przędziorków. Dobrze jest odsunąć rośliny od źródeł ogrzewania, ograniczyć ich podlewanie, a gatunki lubiące dużą wilgotność powietrza - zraszać. Zakupionym na święta Bożego Narodzenia tzw. gwiazdom betlejemskim (wilczomlecz piękny) zapewniamy stałą, umiarkowaną wilgotność podłoża, temperaturę nie niższą niż 16°C oraz sporą ilość światła, by nie gubiły liści. W zbyt mokrym podłożu gniją korzenie roślin, dlatego też m.in. powinniśmy wylewać z podstawek wodę, która nie wsiąknęła do podłoża.

Konserwujemy sprzęt i narzędzia
Dokonujemy przeglądu narzędzi ogrodniczych (np. łopaty, motyki, grabie, sekatory) oraz sprzętu elektrycznego i spalinowego (np. kosiarki, piły, nożyce mechaniczne). Czyścimy je z zanieczyszczeń, m.in. resztek ziemi, trawy i ewentualnej rdzy. W miarę potrzeby przeprowadzamy niezbędne naprawy, a narzędzia tnące ostrzymy. Zabezpieczamy je następnie przed wilgocią, smarując olejem mineralnym lub malując farbą antykorozyjną.

Sadownictwo

Zabezpieczanie przed mrozem
Sprawdzamy stan kopczyków i chochołów z papieru lub słomy ochraniających młode drzewa wrażliwych na mróz gatunków. W bezśnieżne i cieplejsze dni bielimy pnie i nasady konarów mlekiem wapiennym w celu ochrony przed ranami zgorzelinowymi pod koniec zimy Do bielenia stosujemy mieszankę z 2 kg wapna palonego i 10 litrów wody z dodatkiem dobrze - rozdrobnionej gliny. Aby bielenie było skuteczne, należy je powtarzać, gdy wapno zostanie zmyte przez deszcz. Bielenie pni i nasady konarów zapobiega powstaniu ran zgorzelinowych

Kontrola przechowywanych owoców
Kontrolujemy warunki przechowywania owoców (temperatura 0-3°C, wilgotność powietrza 90%). W przypadku spadku temperatury, skrzynki z owocami okrywamy folią lub tekturą. Cały czas usuwamy ze skrzynek owoce z objawami chorób przechowalniczych, wybierając do zjedzenia te najbardziej dojrzałe.

Ochrona przed zwierzętami
Jeśli tego nie zrobiliśmy wcześniej, na pnie zakładamy siatki plastikowe lub zawieszamy na wysokości 0,5-1,5 m mydełko toaletowe w folii perforowanej, co ochroni drzewka przed zającami i dzikimi królikami. Sprawdzamy też, czy na pniach młodych jabłoni nie została obgryziona kora przez myszy i nornice. W celu zabezpieczenia młodych drzewek przed gryzoniami stosujemy np. Normix wkładając granulat w ilości 15-40 g, co 5-10 m do otworów zamieszkanych nor. Do zabezpieczania ran po uszkodzeniach spowodowanych przez zające, sarny i gryzonie należy użyć preparatu Funaben Eco.

Pobieranie sadzonek i zrazów
Przed nadejściem silnych mrozów ścinamy sadzonki zdrewniałe - sztobry porzeczek długości 20-25 cm i winorośli - 40 cm. Sadzonki pobieramy z dolnej części pędów jednorocznych. Ścinamy też zrazy do przeszczepiania drzew — jednoroczne, zdrowe, 40-50 cm pędy, grubości 5 mm z dobrze wykształconymi pąkami. Sadzonki do momentu wczesnowiosennego posadzenia i zrazy do przeszczepiania przechowujemy zagłębione do 1/3 wysokości w wilgotnym piasku w temperaturze 2 - 4°C.

Ochrona roślin

Jeżeli pogoda pozwoli, możemy jeszcze wykonywać zabiegi higieniczne polegające na zbieraniu z jabłoni czy śliw zmumifikowanych owoców, które w przyszłości mogą się stać źródłem brunatnej zgnilizny drzew pestkowych lub ziarnkowych. Z grządek należy także uprzątnąć resztki różnych warzyw: kapustnych i korzeniowych, gnijące cebule czy rośliny pora, w których mogą się jeszcze znajdować larwy miniarki porówki, drążące brązowe tunele w białej - najwartościowszej części rośliny. Na niezebranych liściach warzyw mogą pozostawać różne stadia sprawców groźnych chorób roślin m.in. czerni krzyżowych, alternariozy marchwi. Na liściach warzyw kapustnych można odnaleźć jaja mszycy kapuścianej, która (jeżeli wiosna będzie wczesna i ciepła) może stanowić zagrożenie dla roślin. Jeżeli w trakcie zbioru warzyw kapustnych zauważyliśmy na korzeniach palczaste wyrosła będące wynikiem rozwoju kity kapusty, to należy bardzo dokładnie zebrać fragmenty korzeni, a w kolejnych latach zaniechać uprawy warzyw z rodziny kapustowatych.

Zimowanie
Na gałęziach drzew i krzewów owocowych (a czasem i ozdobnych) zauważyć  można nieraz bardzo liczne jaja przędziorków, miodówki jabłoniowej czy  mszyc. Nie musimy się jednak specjalnie tym przejmować, ponieważ duża część stadiów zimujących i tak zginie, zjedzona przez ptaki czy drapieżne owady, albo z innego powodu. Owady i roztocza starają się więc złożyć jak najwięcej jaj, albo umieścić je w takich miejscach, w których ryzyko ich odnalezienia przez drapieżców i będzie najmniejsze. Jeżeli nawet licznie przezimują - to i tak ich liczebność będzie zależała od warunków pogodowych panujących wiosną.
W cieplejsze dni grudnia możemy zaobserwować stałą aktywność niektórych owadów. Na pniach pojawiają się biedronki, korę gałęzi penetrują niektóre drapieżne pluskwiaki (w poszukiwaniu jaj innych owadów i roztoczy), a na powierzchni ziemi, uważny obserwator z pewnością zauważy szybko biegających przedstawicieli chrząszczy biegaczowatych czy kusakowatych.

Warzywnictwo

Podczas każdej jesienno-zimowej wizyty na naszej działce korzystajmy z warzyw pozostawionych do zimowania w gruncie. Zrywamy więc liście jarmużu, główki kapusty brukselskiej, ścinamy roszponkę i listki pietruszki naciowej. W miarę potrzeby wykopujemy zadołowane pory, korzenie skorzonery pasternaku i pietruszki korzeniowej. Czasami przy sprzyjającej pogodzie, możemy jeszcze korzystać z główek kapusty pekińskiej i z późnych selerów naciowych zadołowanych w inspektach (w razie silniejszych mrozów okrytych pęcherzykowatą folią i słomianymi matami). Z wcześniej założonych upraw pojemnikowych na parapetach okiennych - z początkiem listopada - ścinamy w miarę potrzeby do różnych potraw zielony szczypior cebuli i czosnku, szczypiorek ogrodowy, natkę pietruszki, rzeżuchę, listki rukli.

Ostatnie uprawki
Jeśli grudzień jest w miarę ciepły (temperatury dodatnie), to w warzywniku, jak też i na całej działce, można prowadzić ostatnie przedzimowe uprawki glebowe. Mogą być one połączone z nawożeniem mineralnym i organicznym. Gdy planujemy produkcję rozsady we własnym zakresie, to trzeba koniecznie przygotować pewną ilość podłoża do wypełnienia skrzynek wysiewnych oraz do doniczek dla przygotowania rozsad. Przyda się też do napełniania kolejnych pojemników dla pędzonych warzyw.

Niezbędne porządki
Przed zimą koniecznie trzeba uporządkować różne narzędzia, przejrzeć je i jeśli wymagają naprawy, to warto je wykonać teraz. Wiosną możemy nie mieć na to czasu. Trzeba też przygotować listę takich narzędzi, których nie można już naprawić, a trzeba je będzie zakupić. Te zakupy narzędzi - jak też i innych środków do produkcji ogrodniczej, powinny być dokonywane w miarę stopniowo do wiosny, aby w jednym miesiącu nie nadwyrężać przez te działkowe wydatki budżetu rodzinnego. Kontrolujemy przechowywane warzywa w kopcach, przy zapowiadanych silniejszych ochłodzeniach (mrozach) pogrubiamy okrycie kopca o dodatkową warstwę słomy i ziemi (do 20 cm). Przeglądamy też warzywa pozostawione w domowej piwnicy, sprawdzając stan zdrowotny przechowywanych warzyw korzeniowych i rzepowatych.

_{"Działkowiec"}